13 jan 2013

sad songs



Als je muziek zoekt voor een bepaalde gelegenheid, loop je het risico afgeleid te worden. Ik was op zoek naar muziek uit het jaar 1933. ‘Gloomy Sunday’ , althans de originele Hongaarse versie daarvan, kwam in dat jaar uit. Ik heb in 2011 een blog geschreven over deze Hungarian Suicide Song, waarin ik een beetje over de geschiedenis van het lied vertelde. Ik las mijn bronnen nog eens een beetje na en zag plotseling dat er een site bestond die een top 25 van droevige liedjes had gemaakt. Gloomy Sunday staat in die lijst op nummer 2. Natuurlijk was ik erg benieuwd naar nummer 1.
Het is een nummer en een band waarvan ik nog nooit gehoord had. En ik zou willen dat dat zo gebleven was. Helaas, ik zal verder moeten leven met de wetenschap dat deze muziek en deze tekst bestaan. Blij dat ik sterk ben, anders zou ik misschien nog dezelfde keus maken als de in dit gedrocht bezongen persoon. 
Dan maar verder kijken in de lijst, want ik hou eigenlijk best wel van (kwaliteits)traangetrek. Er staan vrij weinig echt bekende songs op. Mij bekende songs moet ik zeggen, want ik volg het allemaal niet meer zo erg.  Maar Eleanor Rigby (3) ken ik natuurlijk wel, en Hurt van Johnny Cash (4). Verder staan er nog The River (Bruce Springsteen, 25), Nothing Compares 2 U (Sinead O'Connor, 24), Space Oddity (David Bowie, 21), I’ve gotta get a Message to You (Bee Gees, 18) en Hallelujah (versie Jef Buckley, 7) op. Dat Back to Black van Amy Winehouse er ook bij staat (op 17), zal niemand verbazen die het nummer en de geschiedenis van de zangeres kent. Men zal zich hooguit afvragen waarom het nummer op een zo lage plaats staat, want in dit nummer komen kwaliteit van muziek, stem en tekst en de autobiografie erg dicht bij elkaar.
Back to Black blijft dan ook zeker op mijn persoonlijke droevigeliedjeslijstje staan.

Want dat ga ik dus proberen: mijn eigen lijstje maken. Maar om zoiets in elkaar te steken, moeten eerst eenduidige criteria worden vastgesteld.
Een criterium dat voor mij niet werkt, is de vraag of het lied depressieopwekkend is. Want dat zijn er te veel.
Zo woonde ik ooit (nu volgt een anekdote) naast een opvanghuis voor tienermoeders. Dat leek in eerste instantie een pre: jonge vrouwen die hadden bewezen toegankelijk te zijn!!! Maar het bleek een hel. Een van de bewoonsters namelijk was helemaal gek op het zomerhitje Comment ça va? van een Nederlands groepje waarvan ik de naam niet meer wil weten. Ze draaide dat nummer die zomer minstens tien keer per dag met open raam en overdreven volume.

De droevigheid van het vertelde verhaal is natuurlijk ook geen enkele garantie voor toegang tot een top tien in droevigheid. Ik bedoel maar: André Hazes werkt vooral op mijn lachspieren. Soms wordt die bagger ‘camp’ genoemd om het nog enigszins acceptabel te maken dat er naar geluisterd wordt.

Ook dat een lied feitelijk tranen opwekt, is geen argument. Ik huil met een zekere regelmaat als ik mooi-weemoedige of gewoon mooie muziek hoor. Daarbij denk ik dan bijvoorbeeld aan het ontstellend mooie My Head is my Only House van Captain Beefheart (en de net zo mooie versie daarvan van Everything but the Girl).

Een lied dat hoog op mijn persoonlijke lijstje zou kunnen komen te staan is 107 Steps van Björk. Het komt van de cd Selmasongs, de soundtrack van de  film Dancer in the Dark van Lars von Trier. Het lied beschrijft de wandeling van de hoofdpersoon (gespeeld door Björk) van de dodencel naar de galg. Dat is natuurlijk ook nogal van dik hout zaagt men planken, maar toen ik het lied voor het eerst hoorde, sloot het naar mijn gevoel naadloos aan op gebeurtenissen in mijn persoonlijke leven. De film en dus het ‘ware’ verhaal leerde ik pas later kennen. Daarbij moet ik dan wel ook nog vertellen dat de echte tranen meestal pas kwamen bij het volgende nummer, het slotnummer. Ook nu nog, jaren na al die gebeurtenissen, houd ik het niet droog bij New World.

Is zoiets een goed criterium? Waarschijnlijk niet, maar misschien is het wel het enige criterium waarmee te werken valt. En als dat zo is, kan alles in de top 10 van de droevigste muziek aller tijden komen te staan.
En dat is dan weer triest.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten